Edilgen geçişli eylemlerin yüklem olduğu cümlelerde gerçek özne olmadığı içi nesne görevindeki sözcükler özne gibi görünür. Bu türden öznelere sözde özne denir.
Kapılar saat üçte açılacak. / edilgen-geçişli
Bomba ihbarı yüzünden salon boşaltıldı. /edilgen-geçişli
Geçen hafta yarışmacılar görüşmeye çağrıldı. /edilgen-geçişli
Hak ettiği para imza karşılığında Erdal'a ödendi. /edilgen-geçişli
Not: Edilgen geçişsiz eylemlerin yüklem olduğu cümlelerde gerçek özne de sözde özne de bulunmaz bu tür eylemlerin yüklem olduğu cümlelerde özne belirsizdir.
Kampta her zaman erken yatılırmış. / özne belirsiz
Eskiden bu şiltelerin üzerinde oturulurdu. / özne belirsiz
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözde özne kullanılmıştır?
A) Sizi hem anlamıyor, hem de size yalan söylüyor.
B) Deprem başlayınca çocuklar sakin bir şekilde bahçeye çıkarılmış.
C) Sabahleyin yıkadığım çamaşırlar çok kısa sürede kurudu.
D) Yolculuk iki ay önce burada başlamıştı, yine burada bitti.
E) Biz bizimle olmak isteyenlerle yolumuza devam edelim.
Doğru yanıt: B
Çocuklar işi yapan değil, işten etkilenen durumunda. İş bir başkası tarafından yapılmakta, yüklemde -il çatı değiştirme eki var.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder